Жоспар

1. Классикалық капитализм жағдайындағы кооперация.......... 3

2. Экономикалық дамудың жаңа үрдістері жағдайындағы кооперация.......... 6

3 Қазіргі кезеңдегі дамыған елдердегі кооперативтік қозғалыс.......... 12

1. Классикалық капитализм жағдайындағы кооперация

ХІХ ғасырдың бірінші жартысында өзін бекіткен, салыстырмалы түрде аса үлкен емес кәсіпорындардың дара меншік иелері басты экономикалық тұлға болған кездегі Еуропадағы жаңа әлеуметтік – экономикалық құрылыс, классикалық капитализм деп аталады. (Қазіргі әдебиеттерде аталмыш құрылыс дамуының әртүрлі сатыларын сипаттау үшін «Индустриалды қоғам», «жаңа индустриалды қоғам», «постиндустриалды қоғам» және т.б. ұғымдар қолданылады). Капитализм дамуының дәл осы сатысында, XVIII ғасырдың соңында кооперативтік қозғалыс пайда болады.

Еуропадағы капитализмнің пайда болуы, алғашқы беттегі жұмысшылардың саны аз (20-30 мүшелері бар) стихиялы тұтыну кооперативтерін ұйымдастырудан бастап, содан кейін тұтынушылар кооперативтерін қызметкерлер, кіші шенеуніктер, еңбек ақылары аз, төменгі әскер мен полиция құрамдары құра бастады ...

2. Экономикалық дамудың жаңа үрдістері жағдайындағы кооперация

XVII ғасырдың аяғы мен ХІХ ғасырдың ортасында Батыс Еуропа елдері мен АҚШ-та болған өнеркәсіп революциясы, ұйымдастыру – экономикалық сипатының бірте – бірте өзгеруіне әсер еткен экономикалық дамудың жаңа үрдістерін туғызды.

Біріншіден, өнеркәсіп революциясы өндірісті одан әрі жеделдету үшін қуатты серпін берді.

Екіншіден, сол арқылы өндірісті шынайы түрде қоғамдастыруды күшейту үрдісін туғыза отырып, еңбек кооперациясы мен өндіріс ауқымы буырқана өсті. Алпауыт зауыттар мен шаруашылық бірлестіктерінің саны көбейді ...

3 Қазіргі кезеңдегі дамыған елдердегі кооперативтік қозғалыс

Швеция халықтың әлеуметтік қорғалу деңгейі барынша жоғары, өнеркәсіпті дамыған елдер қатарына жатады. Халықтың жан басына шаққанда бір жылдағы жалпы ішкі өнім 25 мыңдай АҚШ долларын құрайды. Сондықтан да ол көрсеткіштер бойынша тек Жапония, Норвегия, Зеландия, Дания және Швейцарияға ғана орын береді.

Әлеуметтік қамтамасыз ету бойынша жәрдемге жұмсалатын шығындар ішкі жалпы өнімнің 40%-ына жуығын құрайды, бұл өз кезегінде әлемдегі ең жоғары көрсеткіш болып саналады ...