Жоспар
Кіріспе. 3
1. Адам құқықтары мен бостандықтарының дамуының тарихи аспектілері 5
1.1 Адам құқықтары мен бостандықтарының дамуының теориялық және тарихи ерекшеліктері 5
1.2 1917ж. дейінгі қазақ мемлекеттілігіндегі адам құқықтары мен бостандықтарының жағдайы.. 11
1.3 Кеңес дәуіріндегі Қазақстандағы адам құқықтары мен бостандықтарының жағдайы 12
1.4 ҚР-ның тәуелсіздік алғаннан кейінгі уақыттағы жеке тұлғалардың құқықтық жағдайы 16
2 Адам мен азаматтың құқықтық мәртебесі негіздері. 22
2.1 Адам және азаматтың құқықтары бостандықтары мен міндеттерінің жүйесі. 22
2.2 Құқықтар, бостандықтар және міндеттер қағидаларының мазмұны.. 33
2.3 Құқықтар,бостандықтар және міндеттердің жіктелуі 42
3 Құқықтар мен бостандықтардың қорғалу механиздері 55
3.1 ҚР-ғы адам мен азаматтың құқықтары мен бостандықтарын қорғау институттары мен органдары.. 55
3.2 Адам құқықтары мен бостандықтарын қорғау саласындағы Қазақстанның өзекті мәселелері 60
Қорытынды.. 69
Қолданылған әдебиеттер тізімі: 72
1. Адам құқықтары мен бостандықтарының дамуының тарихи аспектілері
1.1 Адам құқықтары мен бостандықтарының дамуының теориялық және тарихи ерекшеліктері
... Осылайша қазіргі замандағы демократиялық құқықтық мемлекеттерде сонымен қатар Қазақстан да бір-бірімен конкуренциядағы теориялар: табиғи және позитивтік теорияларды жақындастыру мен біріктіру әрекеттерін аңғаруға болады. Ал ол өз ретінде адам құқығы статусын бекітудің оптимальділігін қамтамасыз етеді. Мемлекет табиғи құқықтың қей моральдік негіздеріне сүйене отырып адам құқықтарының абсолюттілігі мен бөлінбейтіндігін мойындай отырып олардың заңды түрде нақты орындалуын қадағалайды. БҰҰ-ң ұстанатын идеялары мен екі негізгі қызметін атауға болады. Олар адам құқықтары жөнінде халықаралық құқытық актілерді әзірлеу және мемлекеттердің адам құқықтарын дұрыс орындалып жатқанын қадағалау. Қазақстан Республикасы осы саладағы халықаралық интеграция процесстерінен тыс қалған жоқ. Қазіргі уақытта біздің республикамыз адам құқықтарына қатысты әр түрлі аспектілерді реттейтін ондаған халықаралық шарттарға қол қойып жұмыс істеп отыр.
Қазақстан Республикасының халықаралық қауымдастық алдындағы міндеттемелері мемлекеттің ішіндегі адам құқықтарын қамтамасыз ету механизіміне өзінің оң септігін тигізді. Осындай институттардың қатарына Қазақстан Республикасында өз орнын тауып отырған омбудсмен институтын атауға болады.
Бүгінгі таңдағы алға қойып отырған басты мәселелер қатарына мемлекеттік басқару және сайлау салаларын модернизациялау,бұқаралық ақпарат құралдарының мәртебесін нығайту, құқық қорғау және сот органдарының қызметін жетілдіру, сатылап сот присяжныйларын енгізу болып табылады .
Адам құқықтарының қалыптасуы және дамуына әлемдік өркениет тарихы тұрғысынан көз жүгіртсек аталған процесс аяқталуға жақын деп санау қате болады. Адамзаттың прогресс жолымен жүруі әр атқан жаңа күні адам құқықтарының жаңа аспектілерін ашып оларды қоғамдық-саяси, мемлекеттік-құқықтық тәжірибеге енгізіп, оны сезінуге талап етеді. Қазақстан Республикасы да аталған процестің басты қатысушыларының бірі болып табылады. ...
2 Адам мен азаматтың құқықтық мәртебесі негіздері.
2.1 Адам және азаматтың құқықтары бостандықтары мен міндеттерінің жүйесі.
... Тиісінше Қазақстан Республикасының сот үкімі бойынша еріксіз еңбекке рұхсат ететін қағидасы халықаралық құқықтың жалпыға мәлім нормаларына қайшы келмейді. Төтенше немесе әскери жағдай жарияланған кезде заң азаматтардың белгілі бір жұмыстарды міндетті түрде орындау жағдайын қарастыра алады. Мұндай мәжбүрлеу азаматтардың, қоғамның заңды мүдделеріне қастандықты болдырмау және қорғау қажеттігінен туындайды.
Демек, Қазақстан Республикасының Конституциясы мен заңдары еңбек бостандығын жариялай отырып, еңбек шарттарының еркіндігіне де кепілдік береді. Мемлекет жұмыс істегісі келетіндердің жұмысқа орналасуын көздейді. Алайда, нарықтық қатынас жағдайында жеке кәсіпорын пайда болған кезде мемлекет онда жұмыс істегісі келетіндерді оған күштеп қабылдаттыруға жол берілмейді. Жеке кәсіпорын (кәсіпкерлер) жұмысқа қабылдау мен жұмыстан шығару мәселелерін заң негізінде өз қалауларымен шешеді. Мемлекет, бұрынғы Кеңес өкіметі кезіндегідей, олардың саны қысқарып жатқандықтан, оларды өз кәсіпорындары мен мекемелерінде орналастыруға мүмкіндіктері жоқ. ...
3 Құқықтар мен бостандықтардың қорғалу механиздері
3.1 ҚР-ғы адам мен азаматтың құқықтары мен бостандықтарын қорғау институттары мен органдары
... Елбасымыздың бұл барлық ұсыныстары Қазақстан қауымдастығынан қолдау тапқанын атап өту қажет.
2005 жылғы Қазақстан халқына арналған « Қазақстан – экономикалық, әлеуметтік және саяси жедел модернизациялау ( жаңару ) жолында » деген жолдауында, Елбасы азаматтық қоғам институттарын дамыту, атап айтқанда Қазақстан азаматтарының құқық пен бостандық кепілін, сөз бостандығын, бірлестіктер мен саяси еркін білдіруіне болашақта дамыту туралы айырықша атап өтті.
Адам құқықтарын қорғаудың ұлттық және халықаралық механизмдерін дамытуда Қазақстан жақын уақытта « Азаматтық және саяси құқықтар туралы » Халықаралық пактаны және « Экономикалық, әлеуметтік және мәдени құқықтар туралы » Халықаралық пактаны бекітуді көздеп отыр, өйткені олар адам құқықтарын қорғау және көтермелеу саласындағы БҰҰ – ның негізгі халықаралық шарттары болып табылады. ...
Қолданылған әдебиеттер тізімі:
- Қазақстан Республикасы Конституциясы 1995ж. 30 тамыз
- “Қазақстан Республикасындағы Конституциясына өзгерістер мен толықтырулар енгізу туралы” ҚР Конституциялық заңы.07.10.1998ж.
- “Алматы қалалық сотының 1-ші инстанцияда азаматтық істерді қарайтын соттардың жұмысы туралы” 2005ж. Ведомстволық статистикалық есебі
- “Қоғамдық бірлестіктер туралы” Қазақстан Республикасының заңы. 31.05. 1996 г. N 3-1
- Назарбаев Н.А. Осмысление пройденного и дальнейшее демократическое реформирование общества//Вести Казахстана.-1995.-1 июля.
- Президент Республики Казахстан. Концепция правовой политики Республики Казахстан: Указ от 20.09.2000г.// САПП РК. -2002.-№31.--83.
- Общая теория прав человека/Рук.авт.колл. и отв. ред. доктор юридических наук Е.А.Лукашева.- М.: издательство НОРМА, 1996г. –с.
- Права человека: учебник для ВУЗов/ отв.ред.- член-корр. РАН, доктор юридических наук Е.А.Лукашева.-М.: Издательская группа НОРМА-ИНФРА – М, 1999.-573с.
