Жоспар
Кіріспе. 3
1. Ауа - өмір арқауы.. 5
2. Арал дағдарысы.. 7
3. Қайран Нарын........ 11
4. Қазақстан териториясындағы әскери полигондар. 14
5. Байқоңыр ғарыш аймағы.. 16
6. Радиациялық ахуал және адам экологисы.. 18
7. Таза ауа – тіршілік кепілі 21
Қорытынды.. 25
4. Қазақстан териториясындағы әскери полигондар
... Әскерге шақырылған жасөспірімдердің 40,7 пайызы әскери қызметке жарамсыз деп табылған. Балалардың бойы өспей қалған, кейбір балалардың ақыл-ойы қалыптағыдай болып жетілмеген. Осы келтіцрілген ғылыми деректер соңғы жылдары Орда ауданы тұрғындарының арасынан байқалған. Онда әсіресе, бірінші және екінші топтағы мүгедектер 72,8 пайыз, олардың саны жыл өскен сайын көбейіп келеді. Тұрғындардың бүйрек аурулары бар адамдар 60,6 пайызды құрайды, неше түрлі қояншық аурулар да жеткілікті. Мұның бәрін жіпке тізгендей етіп айта берсе адамның көңіл күйі төмендеп кететіні белгілі. Оның бәрі зымырандардың әсерінен екенін әрқашанда есте ұстаған жөн. « Ескіні көксеген өспейді » дейді қазақ, ескі уақытты көксемейміз. Келешекті ойлап отырмыз, келешекте не боламыз, ақыр заман болып кетпей ме? – деген ойдамыз. Биылғы жылғы адамзат баласына ең ауыр жыл болып тұр ғой. Неге десеңіз, өлім-жітім өте көп. Анау өліп қалыпты, мынау өліп қалыпты деген шындық қазіргі кезде көп айтылып жүр. Осының бәрі биосфералық компоненттерімен тікелей байланысты. ...
7. Таза ауа – тіршілік кепілі
... Ол өсімдіктер әлемі мен жануарлар дүниесіне, сондай-ақ адамзат баласына өте үлкен зиян келтіруде. Осы жағдайларға байланысты шет ел мемлекеттерінде және біздің республикамызда атмосфералық ауаны қорғау мақсатында автомобильдердің қозғаушы күшін жетілдіру, нейтрализаторлар орнату, газбен, электр қуатымен жүретін электрмобильдерді шығару мәселесі туып отыр. Сонымен бірге сутек отындарын пайдалану және жанармайлардың альтернативті түрлерін жасау, шешу жолдары зерттелуде.
Ауаның жер бетіндегі қабатын автомобиль және өнеркәсіп газдары мен түтіннен тұратын қалың тұман басады. Күн сәулесі жиналған газдарды (фотохимиялық реакция) ыдыратып улы қоспалар түзеді. Ол кезде адамдардың көздері ауырады, өкпесін улы газ толтырады, үздіксіз жөтеліп тынысы тартылады. Бұл орасан үлкен күйзеліске ұшыратады, жүздеген, мыңдаған адамдардың өмірін алып кетеді. Атмосфера ластануына зардабы сан алуан, әрі өте салмақты болып келеді. Күн радиациясының интенсивтілігі шұғыл төмендейді. Күн сәулесі энергиясының 40-50 процентке жуығын Нью-Йорк және басқа да ірі қалалардың атмосферасы сіңіріп тұрады. Бағалы өнімнің көптеген мөлшері жоғалады. Егер біздің еліміздің барлық цемент зауыттарында жетілдірілген тозаң ұстағыш қондырғылар орнатылған болса, олар өнеркәсіп үшін жыл сайын 2 миллион тоннаға дейін цемент материалдарын сақтаған болар еді, шаң-тозаң жер бетіне шөгеді де,оны ластайды. ...
