МАЗМҰНЫ

КIРIСПЕ. 3

1. ҚОСЫЛҒАН ҚҰНҒА САЛЫНАТЫН САЛЫҚТЫҢ ТЕОРИЯЛЫҚ НЕГIЗДЕРI. 6

1.1 Қосылған құнға салынатын салықтың экономикалық мазмұны мен мәнi. 6

1.2. ҚҚС-ң даму кезеңдерi және қр-на енгiзудiң алғы  шарттары. 21

II. ҚР-ДА ҚҚС ҚЫЗМЕТIНIҢ ҚОЛДАНЫЛУ ТӘЖIРИБЕСI: САЛЫҚТЫ ЕСЕПТЕУ МЕХАНИЗМI ЖӘНЕ МЕМЛЕКЕТТIҢ БЮДЖЕТ КIРIСТЕРIН ҚҰРУДАҒЫ САЛЫҚТЫҢ РӨЛI. 31

2.1 Отандық тәжiрбиеде ҚҚС-н есептеу механизмi. 31

2.2 ҚҚС мемлекеттiк  бюджет кiрiсiнiң  қайнар көзi  ретiнде. 40

III. ҚР-Ң  НАРЫҚТЫҚ ҚАТЫНАСТАРЫНЫҢ ДАМУ ЖАҒДАЙЛАРЫНДАҒЫ ӘЛIМДIК ТӘЖIРИБЕ ЖӘНЕ ҚҚС-Ң ДАМУ.. 51

ҚОРЫТЫНДЫ.. 89

ҚОЛДАНЫЛҒАН    ӘДЕБИЕТТЕР. 94

1. ҚОСЫЛҒАН ҚҰНҒА САЛЫНАТЫН САЛЫҚТЫҢ ТЕОРИЯЛЫҚ НЕГIЗДЕРI.

1.2. ҚҚС-ң даму кезеңдерi және қр-на енгiзудiң алғы  шарттары.

... Бұл қызметтердiң қай түрiне салық салуға болады, қай қызмет нөлдiк мөлшерлеме бойынша салық салуға жатады, ҚҚС төлеу бойынша қандай жеңiлдiктер ұсынылады. Бұл орайда бюджет мәселелерi жөнiндегi халықаралық валюта қоры басқармасының мамандары өтпелi экономикасы бар елдерге елеулi түрде техникалық және консультациялық жәрдем көрсететiн болады.

ҚҚС оқшау алмай күллi салық жүйесi элементтерiнiң бiрi ретiнде қарастыру керек. ҚҚС мемлекеттiк кiрiстiң өсуiн қамтамасыз ететiн бейтарап, тиiмдi салық ретiнде енгiзiледi. Ол кiрiстердiң немесе жағдайлардың теңсiздiгiн түзетуге, орнын толтыруға арналмаған, бұл мiндеттi салық жүйесiнiң басқа элементтерi бiрiншi кезекте жеке адам табысына салынатын прогрессивтi салық атқарады. Сондықтан ҚҚС-ң қолданылуы жайында бардық салық жүйесiнiң қолданылуын есепке ала отырып айтуға болады.

ҚҚС салық жүйесiне енгiзiлуiн әр түрлi көзқарас тұрғысынан қарастыруымыз мүмкiн.

Кеңес Одағы ыдырап, бұрынғы одақтас республикалар арасында экономикалық байланыстар үзiлгеннен кейiн жаңа ғана өз алдына отау тiккен елдер өз қамын өзi жей бастады. Ендiгi жерде өзге республикалар сияқты егемендiк алған ҚР да нарықтық қатынасқа бет түзедi. Бұл қатынасты дамыту жолында бiрқатар шаралар белгiлендi. Бiзде жеке меншiктiң алуан түрi пайда бола бастады, елде баға ырықсыздандырылды, басқарудың директивалық ҚҚС қабылдау бiрден бiр дұрыс шешiм болды деп санауға болады. ...

II. ҚР-ДА ҚҚС ҚЫЗМЕТIНIҢ ҚОЛДАНЫЛУ ТӘЖIРИБЕСI: САЛЫҚТЫ ЕСЕПТЕУ МЕХАНИЗМI ЖӘНЕ МЕМЛЕКЕТТIҢ БЮДЖЕТ КIРIСТЕРIН ҚҰРУДАҒЫ САЛЫҚТЫҢ РӨЛI.

2.1 Отандық тәжiрбиеде ҚҚС-н есептеу механизмi.

... Салық таңдауы бойынша қемiнде салық жылының бiрiнде ағымдық төленетiн ҚҚС мөлшерi алдынғы қварталдағы салықтың басқа 6 соммасы бойынша немесе фақтiлi айналыс мөлшерiнде анықталынады. Бұндай жағадайда ағымдық төлемақының мөлшерi ҚҚС салық соммасының шығаруымен, алдағы қвартомдағы ҚҚС соммасы көрсетiлген мәлiмдемеге сәйкес тиiстi төлем мөлшерiнде салық оргтандары мен анықталады. Егер ағымдық төлемдi төлеудiң орнатылған мерзiмi бұзылса, онда ағымдық он қүндiқ төлем ақының аударылған соммасының негiзiне салық төлеушi бағалық шотпен өтемақы өндiрiп аударады. Салық төлеушi төлемақыны төлеудiң әдiсiн таңдау қезiнде фақтiлi айналыс бойынша ағымдық он қүндiюсе аударым жеке тұлғаның шотынан жiберiлмейдi.

Сату бойынша фақтiлiқ айналыстан шыққан ағымдық төлемақының мөлшерi орнатылған тәртiппен салық төлеушiнiң өз ерқiмен анықталады. Ағымдық төлемақыны төлемеу немесе оның төленуi толық болмаса, онда осы еқi жағдайда ағымдық төлемақаның мөлшерiнiң төмендеуi фактi ретiнде қарастырылмайды. Салық салу неғiзiн төмендетуден немесе салық мерзiмiнiң соммасынан салықты дұрыс есептемеуден салықты төлемеу немесе салық толық төленбесе, онда төленбеген салық соммасынан 50% мөлшерiнде сөгiс айыппұлын қайтарады. 50% мөлшерiндегi айыппұл әрбiр есептiқ қезеңде аударғанға дейiнгi және тиiстi төлемдебюджетее салық соммасында қолданылады. ...

III. ҚР-Ң  НАРЫҚТЫҚ ҚАТЫНАСТАРЫНЫҢ ДАМУ ЖАҒДАЙЛАРЫНДАҒЫ ӘЛIМДIК ТӘЖIРИБЕ ЖӘНЕ ҚҚС-Ң ДАМУ МӘСЕЛЕСI.

... Шындығында да есепке алу әдiсi кезiнде салықтың әкiмшiлiк қызметкерлерiне ҚҚС-ғын алу жеңiлдейдi, өйткенi жеткiзiлу мен қабылдап алу кезiнде, төлеу кезiндеғiғе қарағанда салықты ұстап қалу қолайлы. Барлық қағидалық әдiстемелiк мәселелердеғi маңызды тетiк, есепке алу әдiсiн пайдалану экономика субъектiлерiнiң қалыпты қаржы ақша қатынастарына негiзделедi, яғни, төленулермен дақ түсiрмеғен, басқа да экономиканың төменғi монетизациясы көрiнiстерiмен, сондай-ақ, Қазақстанның өңдеушi сфералар кәсiпорындарына қатысты респибликалық салықтық жиналыста қатысушылардың бiрi айтқан сөздер жиi еске түседi, ол былай дедi: «жиһазды алдымен сату керек, сосын қарыздарды, яғни салықты төлеу керек, ал бiз керiсiнше: алдымен салықгы төлеп, сосын барып сатуға мүмкiндiк аламыз».

Бұл жөнiнде, ҚҚС-ғын халықшаруашылығының кәсiпорындарының қалыпты дамуына керi әсерiн тиғiзетiн салық ретiнде мөлшерлемесiне төмендетудi ұстанып отырған ҚР-ның Кiрiс Министрлiғiнiң көзқарасына тән бұл салық жоғарғы несиелiк мөлшерлемсi жағдайында бюджеттi авансаландыра алмайды, экномика субъектiлерiнiң айналым құралдарының жетiспеуiне сәйкес төменғi төлем қабiлеттiк сұранысын тудырады.

Басқа жағынан қарағанда әлемдiк тәжiрбиедеғi салық салу ғибридтiк әдiстi де Қолдануды қарастырады, бұл жағдайда ҚҚС өткiзiлғен өнiмдердiң жеткiзiлғен мезетiнде, ал сатып алынған өнiмнiң құнын төлеғен де алынады және аударылады.

Алайда, апталық семинардың нәтижесi көрсеткендей салық кодексiн құрастыру бойынша болған Астандағы жиналыс осындай есепке алу нұсқаларының көптiгi өндiрушiлер, жеткiзушiлер, шикiзаттық кәспорындар мен өңдеушi салаларының капиталды көлеңкелi салаға ауысуы қауiпiнiң туындап, ақыры салық салу базасын жағалту проблемаларының туындауынан қауiптенетiн мемлекет пайдасына шешiлмейтiндiгiн көрсеттi. ...

ҚОЛДАНЫЛҒАН    ӘДЕБИЕТТЕР

 1. «Салық және бюджетке төленетiн басқа да мiндеттi төлемдер туралы» Қазақстан Республикасы Кодексi, 12 маусым 2001 жыл.

2. «Қазақстан Республикасына әкелiнетiн тауаларға қолданылатын қосылған құнға салынатын салық пен акцизге қатысты тәртiп туралы» №  131-П Нұсқанама, 29.11.95 жыл.

3. «Қосылған   құнға   салынатын   салықты   есептеу   тәртiбi   туралы»   №37 Нұсқанама

4. «Акцидi есептеу тәртiбi туралы» №36 Нұсқанама  ...