ЖОСПАР
КӘСІПОРЫН ШАРУАШЫЛЫҚ ЖҮРГІЗУ ОБЪЕКТІСІ РЕТІНДЕ. 2
1 Кәсіпорын – дербес шаруашылық жүргізуші субъект және нарықтық қатынастың негізгі жүргізушісі 2
2 Кәсіпорынның негізгі және қосымша белгілері бойынша жіктелуі 3
3 Кәсіпорынның ұйымдық-құқықтық формалары.. 5
Бақылау сұрақтары.. 21
2 Кәсіпорынның негізгі және қосымша белгілері бойынша жіктелуі
... 3. Салалық қызметіне байланысты кәсіпорындар:
Материалдық өндіріс - өнеркәсіп, құрылыс, ауыл шаруашылығы, транспорт;
Материальдық емес өндіріс (қызмет көрсету) – денсаулық сақтау, білім беру, сауда, ғылым, мәдениет аясы болып жіктеледі.
4. Кәсіпорыннан жалақы алатын жұмысшылардың саны мен жарғылық капиталының мөлшеріне байланысты кәсіпорындар: шағын, орта және ірі кәсіпорындар болып жіктеледі.
5.Ұйымдық-құқықтық формасына байланысты кәсіпорындар: шаруашылық серіктестік, акционерлік қоғам, кооперативтер, шаруа қожалықтары болып бөлінеді. Бұларды ұйымдастыру ерекшеліктерімен және жіктелуімен келесі параграфта танысасыздар.
3 Кәсіпорынның ұйымдық-құқықтық формалары
Кәсіпорынның шаруашылық механизмі дегеніміз ұйым дамуының стратегиялық және ағымдық мақсатына қол жеткізу үшін шаруашылық қызметіне әсерін тигізетін экономикалық қызығушылықтарды басқару формаларының, әдістерінің және құралдарының жиынтығы.
Заңмен және басқа да шаруашылық құқықтың нормасымен қарастырылған кәсіпорын қалыптасуының құрылымдық тәсілі мен түрі (фирма, компания және т.б.), оның меншік формасы, шығаратын өнім көлемі мен ассортименті, оның капиталының қалыптасуы, қызметінің сипаты мен мазмұнына тәуелді болғандықтан және әртүрлі фирмааралық одақтарға кіру тәсілі мен бәсеке күресін жүргізу әдісіне байланысты жіктелуі кәсіпорынның ұйымдық-құқықтық формасын құрайды. ...
Бақылау сұрақтары
1. Кәсіпорын мәнін ашыңыз
2. Кәсіпорынның негізгі жіктелу белгілерін атаңыз
3. Коммерциялық және коммерциялық емес ұйымдардың мәнін ашыңыз ...