Мазмұны.

Кіріспе. 2

І-Бөлім . Инфляция теориясы. 3

1.1.Инфляцияның мәні және факторлары.. 3

1.2 Инфляцияның себептері. 5

1.3 Инфляцияның түрлері. 8

ІІ-Бөлім .Инфляцияның экономикалық әулеметтік салдары. 12

2.1. Инфляцияның альтернативті көздері 12

2.2. Инфляцияның тежеу шаралары мен әдістері. 15

2.3  Филипстың қисық сызығы. 17

ІІІ-Бөлім . Инфляцияға қарсы мемлекеттік саясат. 21

3.1. Инфляцияға қарсы саясат. 21

3.2 Инфляцияның Қазақстандағы ерекшіліктері. 23

Қорытынды. 28

Әдебиеттер тізімі: 30

І-Бөлім . Инфляция теориясы.

1.3 Инфляцияның түрлері.

... 50-60-жылдарында көптеген елдерде инфляция орташа, бірқалыпты қарқынмен журді. Ал 70-жылдары ол бақылаудан шыға бастады, үдайы өндірістің қалыпты жүрісін бұзды, қоғамдық өндірістің бірінші жауына айналды.Инфляциялық процестің ең қызғаншағы 70-жылдардың екінші жартысы.Мысалы, бөлшек сауда бағасының жылдық ортаіиа осуі АҚЩ-та 1956-1965 жылдары 1,7%, 1966-1974 жылдары-5,1%, 1975-1980 жылдары-9,3% болды. Англияда осы кезде ол 3,1; 6,0 және 17,9%, францияда 5,0; 5.9 және 10,9%. 80-жылдардың соңына қарай бағаның өсу қарқыны төмендеп, жылына 4%-ке тең болды, 1987 жылы-3,7%-ке төмендеп орташа инфляцияның үлгісіне сэйкес келді.Мұны көптеген себеитермен түсіндіруге болады, олардың ішіндегі негізгілері: мұнайға элемдік бағаның төмендеуі, баға бәсекесінің артуы, жалақы өсуін тежеу шаралары.

Инфляция балонеталған, тепе-теңдікті болуы мүмкін, яғни бағаның осуі баяу және ол барлық тауарлар мен қызметтерге бірдей өседі. Мұндай жағдайда бағаның жылдық өсуіне сэйкес ставка проценті көбейеді, бүл бағалардың тұрақтануы кезеңіндегі экономикалық акуалды білдіреді.

Болисамды, күткен инфляцияны кенеттен өршитін инфляциядаи ажырата білу керек. Күткен инфляцияның мерзімін анықтауға болады, үкімет оны "жоспарлайды", мысал ретінде Ресей федерациясының, Қазақстанның 2001 жылы бағаны ырықтандыру алдында жасаған бағаны жоғарылату қарқынының бағдарламасын келтіруге болады.

Кенеттен болатын инфляция бағаның күтпеген кезде осуімен сипатталады, ол ақша айналымына, салық салу жүйесіне теріс жер етеді. Егер экономикалық инфляция күтілген болса, халық өз табысының құнсыздануынан қауіптеніп артық тауарлар сатып алуға ұмтылады, қызмет көрсету шығындарын шамадан тыс көбейтеді, сөйтіп экономикаға қиындық келтіреді.   Қоғамдағы   шын   қасиеттілік   бүркемеленеді,   шаруашылықтың

қалыпты жайы бұзылады. Бағаның тұтқиылдан шарықтауы инфляцияны күтуді одан әрі арандатып, бағаның өсуін өршітеді. Егер бағаның түтқиылдан өсуі "инфляцияны күту" басталмаған экономикада орын алса, онда халықтың бағаның өсуіне көзқарасы өзгеше болады. Бағаның күрт өсуі қысқа мерзімде қүбылыс, ол төмендейді деген үмітпен, түтынушылар рынокқа сатып алу қабілеті бар сүрамыс ретінде ғана ақша жұмсайды, көбірек сақтап, жинауға тырысады. ...

ІІ-Бөлім .Инфляцияның экономикалық әулеметтік салдары.

2.1. Инфляцияның альтернативті көздері

... Өнеркэсібі дамыған елдерге жылжымалы инфляция тәң, яғни жылдан жылға ауысатын бір қалыпты ақшаның құнсыздануы. Батыс экономистерінің жобалауынша инфляцияның бүл түрі өндіріс пен жалып үлттық өнімнің өсуін ынталандыруы мүмкін. Ал дамушы мемлекеттерле қарқымды және ұшқыр инфляция басымдау болады. Инфляцияға әсер ететін факторлар, оның түрлері және инфляцияның әулеметтік экономикалық зардаптарын жою шаралары да эр елдің экономикалық өсуінің ерекшіліктерінің байланысты болады.

Дамушы елдерді инфляцияның даму жағдайлары мен оған әсер ететін факторларға байланысты төмендегідей жіктеуге болады.

Бірінші топтағы елдерге Латын Америкасының дамушы мемлекеттері оларда 80-жылдардың аяғы 90-жылдардың бас кезінде экономикалық тепе-теңдіктің жоқтығы, мемлекет бюджетінің тұрақты тапшылығы, ішкі саясатта ақша шығару станогымен үнемі индекстеу механизмнің қолдануы байқальш, ал сыртқы экономикалық ортада жүйелі түрде үлттық валютаның курсы төмендеді. Никарагуада, мысалы, 1999 жылы ақшаның құнсыздануы 8500%, Перуде 8291,5% жетті.

Екінші топқа Колумбия, Эквадор, Венесуэла, Бирма, Иран, Египет, Сирия, Чили елдері кіреді.Оларда да экономикалық тепе-теңдіктің жоқтығы байқалып, ал қаржы саясатында аз қаржыландыруға және несиелік экспансияға (несиені үлғайту) ерекше көңіл бөлінді. Бүл елдерде қарқынды инфляция  (бағаның жылдық орташа өсуі  20-40%  шамасында)  сақталып,бірен-сараң индекстеу жүргілізуде жұмыссыздықтың жоғары деңгейі сақталуда.

Үшінші топқа жатады елдер-Сингапур, Малазия, Оңтүстік Корся, т.б. жеткілікті деңгейде экономикалық тепе-теңдігі бар мемлекеттер.Оларда жылжымалы инфляция (1-5%) сақталуда, бағаға қатаң бақылау жүргізілген.Экономикасы дамыған нарық жағдайында жұмыс істеуде. Инфляцияға қарсы шаралар ретінде тауарды сыртқа шығару және щетел валютасының құйылуы зор роль атқаруда, жұмыссыздық бір қалыпты деңгейде жүруде. ...

Әдебиеттер тізімі:

1.  Н. Ә.Назарбаев Қазақстан-2030. Алматы: 1997.

2.   Современная экономика. Учебник Ростов-на-Дону: 1998.

3.   Экономикалық теория. Оқу құралы. Алматы: 1999.

4.  Курс экономической теории.Под ред. Чепурина М.Н. Москва: 1995.

5.  Экономикалық теория негіздері. Оқулық. Алматы: 1998 ...