Жоспар
1 Радиация және оның түрлері. 3
2 Тіршіліктің пайда болуының алғашқы кезеңіндегі сәулеленудің маңызы. 3
3 Органикалық эволюцияға радиация мөлшерлерінің әресі. 4
4 Сәулеленудің генетикалық әсері. 6
5 Радиосезімталдық. 7
6 Радиациядан қорғанудың химиялық және биологиялық жолдары. 10
3 Органикалық эволюцияға радиация мөлшерлерінің әресі.
... Табиғи радиация мөлшері аса үлкен болған кезеңдер эволюциясының даму жылдамдығына әсерін тигізіп оьтырған. Бор дәуірінің соңғы кезінде күн маңайындағы жаңа жұлдыздардың біреуінің жарқылдауынан ғарыштың сәулелену деңгейі ұзақ уақыт аса жоғары деңгейде болғаны өте ірі динозаврлардың жаппай қырылуына себеп болған. Палеозой дәуірінің аяқ кезі және мезозой дәуірінің басында жер үстінде бауырмен жорғалаушылар өте көп болған. Бар дәуірінде олар кенет азайып, түрлері келіп, денелері ықшамдалған.
Жыл өткен сайын адамдардың радиоактивті сәулеленумен зақымдануы көбейе түсуде. Өйткені, жыл сайын атом электр станциялары салынып, олар іске қосылып жатыр. Сондай-ақ (ускорительдер) салынып, атом бомбалары жарылып жатады. Олардан қаншама раиоактивті сәулелер бөлініп шығып, адамзат баласына зиян келтірді. Сондықтан да адамзат баласын радиациядан қорғау мәселесі осы кездегі кезек күттірмейтін мәселелердің біріне айналып отыр. Адамдарды радиациядан қорғау үшін киімдер тігуді қажетті етеді.
Космостан келетін космостың сәулелерден практика жүзінде адамзат баласының қорғануға ешқандай мүмкіндігі жоқ. Ол 1000 км атмосфералық қабаттан лезде өтіп кетеді де жер шарына түгелдей таралады. Космонавтар космос сәулесінен қорғау оңай шаруа емес.
Адамзат баласы Жер бетінде пайда болған кезден бастап, табиғи радиоактивті заттардан қажетті дозасын алып отырған, әсіресе, радиактивті сәулені жерден алады. Қалған бөлігі космос сәулесімен келеді. Жылына 200 мР радиация қабылдайды. Жер шарының әрбір аймақтарына тұратын халықтар әр мөлшерде радиация алады. ...
6 Радиациядан қорғанудың химиялық және биологиялық жолдары.
... Олар ағзаларды радиациядан сақтап қалады. Иондалған сәулеленуді ем-дом ретінде пайдалануға болады. Дерттерге диагностика қою үшін де таңбаланған атомды пайдаланады.
Сәуле терапиясы мен қан, аурулары емдеуге болады. Қауіпті ісіктердіде емдеу үшін бета- сәулесін пайдаланады. Адамдарды радиациялардан қорғау Қазақстанның алдында тұрған аса ірі мәселелердің бірі. Қазақстан Республикасында адамдардың денсаулығына өте үлкен көңіл бөлінеді. Әсіресе экологиялық апатқа ұшыраған аймақтарда тұратын халықтардың денсаулығы қатаң бақылауға алынған. Осы айтылғандарды қорыта келе, радиация (сәуле) дертіне шалдықпау үшін халыққа, әсіресе, жеткіншектерге радиоэкологиядан жан-жақты білім және тәрбие беруіміз қажет. ...