Мазмұны

Кіріспе. 3

1. Жалпы менеджмент жүйесінде сапаны басқару. 5

2. Сапаны жаппай басқару (TQM) 8

3 Сапаны басқарудың жапон әдісі 13

4 Еуропаның сапаны басқару әдісі 16

5 Сапа басқарудағы ұлттық тәжірибе. 17

Қорытынды.. 20

Пайдаланылған әдебиеттер тізімі 21

3 Сапаны басқарудың жапон әдісі

...   «Бес нөлдік» жоспарды адамның ресурстарын пайдаланбай жүзеге асыру мүмкін емес. Мұны «Тойота» фирмасының вице-президенті Таичи Охно өндірісте «Just-in-time» (JIT) – «бәрін дер кезінде» концепциясын құрған кезде «бес нөлді» пайдаланып, өндіруші тапсырыс алған уақытынан дайын өнімді тұтынушыға жеткізген уақыт аралығын қысқартады.

Өнімнің пайдасы өндірістің берілген нормадағы жоғарғы көрсеткішін айқындайды. JIT жүйесі тек қана қажетті тауарды белгілі бір мөлшерде, белгілі бір уақытта және белгілі бір жерге апарады. JIT жүйесінде керекті бір бөлшек бір сағат бұрын керек болса, онда сол бөлшек дәл сол уақытында жасалынады. Бүкіл қолданылмайтын қорда тұрған заттар өндірістен шықпайды да, өнімді тоқтатып қояды. Сондықтан да «Тойотаның» принципі жинақталған ақшаның босқа кетуі болып есептеледі. JIT-дің мағынасы – ол белгілі бір мөлшерде және сапалығымен керекті уақытта жеткізу.

Жоғарыда айтылып кеткен принциптердің бәрі ойдағыдай нормативтік басқармасы мен өндірістің қолданылуы Канбан (KANBAN) жүйесінде микрологистикалық жүйе бойынша Тoyota Motors корпорациясы өнім сапасын 50%-ға қысқартты, ал тауарды 8%-ға.

Канбан жүйесі тұрақты тұтынушы табылған кезде ғана өнім нұсқасын дайындайды. Бұл жүйе бірнеше принциптен тұрады:

-       сапаны қатаң бақылау

-       белгіленген уақытта тұтынушыға өнімнің жеткізілуі

-       ақаулықтарды болдырмайтын құрал-жабдықтарды реттестіру

-       жеткізушілер санын қысқарту

-       тез арада немесе жедел түрде құрайтын завоД

1970 жылдан бастап Жапонияның сапа басқару жүесіндегі жаңалықтарын дүниежүзі елдері мысалға ала бастады. Алайда, Жапонияның сапа жүйесі сол елдің ұлттық дәстүрі мен әлеуметтік-экономикалық ерекшеліктеріне және соғыстан кейінгі кезеңдегі өнеркәсібіне негізделгендігін естен шығармаған жөн. ...

5 Сапа басқарудағы ұлттық тәжірибе

... 1960 жылдардың ортасында Ярославльдің «Автодизель» атты мотор зауытында НОРМ жүйесі қабылданды, оның сапа критериі болып ең басты техникалық параметр – бірінші күрделі жөндеуге дейінгі ресурс қабылданды.

Басты назар двигательдің құрылуына және технологиясына, техникалық үлгерімдерін көтеру және сапасын қамтамасыз етуге аударылды. НОРМ жүйесінің сапалы өнім шығарылуы мен сол өнімнің жетілуіне Саратов пен Горьков жүйелерінің алдыңғы қатарлы негізгі элементтері қолданылды. ТМД елдерінің сапаны басқару спецификасының маңыздылығы – әскери-өндірістік салада (ВПК – военно-промышленный комплекс) сапаны басқаруда қалыптасқан әдіс жүзеге асырылды.  ВПК жаңа өнімнің құрылымын және сапасын тексеруді қамтамасыз ететін әдістерді таратты. Сөйтіп ВПК-дан КСУКП (комплексная система управления качеством продукции) дүниеге келді.

1970 жылдардың бірінші жартысында Львов облысындағы кәсіпорындардың біріккен ғылыми-өндірістік тәжірибелерінің нәтижесінде СССР Мемстандарты мен «система» ғылыми-өндірістік бірлестікте өнімнің сапасын басқару кешенді жүйесі жасалынып, кешенді апробациядан өтті.

Кәсіпорын шығаратын өнім сапасын жоғарғы және тұрақты өсімділік деңгейін қамтамасыз ету жүйенің басты мақсаты болды. Ол үшін келесі іс-әрекеттер жүзеге асырылуы керек еді:

-  өнімнің жоғары сапалы түрлерін табу мен оларды игеру

-  өндіріске жаңа өнімнің уақытында жеткізілуі

-  моралді ескірген өнімді өндірістен шығару

-  шығарылатын өнімді жетілдіру мен модернизацияның нәтижесінде сапа көрсеткіштерінің жақсаруы

Өндірістің сапа басқару кешенді жүйелерін қолдану тәжірибесі кеңестік өндірісте өзінің көптеген кемшіліктерге ие екендігін көрсетті және бәсекегк қабілетті өнімді шығаруға мүмкіндік бермеді. Мұндай кемшіліктер қатарына келесі факторларды жатқызуға болады: ...

Пайдаланылған әдебиеттер тізімі

Монографиялар мен зерттеулер:

1. Вахрушев В. Принципы японского управления.- М.: ФОБЗ, 1992.-207с.

2. Воскобойников В. Новые подходы к управлению качеством продукции.// Экономика и жизнь.- 1993.-дек.(50).- с.15.

3. Гличев А.В. Современное представление о механизме упраления качеством продукции.//Стандарты и качество.- 1995.- 3.

4. Мишин В.М. Проектирование систем качества конкурентоспособной продукции машиностроения. М.,1991. ...