Жоспар

КІРІСПЕ. 3

І ҚАЗАҚСТАН XXI ҒАСЫР ҚАРСАҢЫНДА. ӘЛЕУМЕТТІК-ЭКОНОМИКАЛЫҚ БОЛЖАУ ЖӘНЕ ШАҒЫН БИЗНЕС ЭКОНОМИКАСЫНЫҢ ТҰТҚАСЫ.. 5

1.1 Қазақстандағы экономикасы, әлеуметтік, саясат және интеграция. 5

1.2 Қазақстандағы шағын бизнес, кәсіпкерлікті дамытудың шетелдік тәжірбиесі 10

ІІ ҚАЗАҚСТАН РЕСПУБЛИКАСЫНЫҢ ЭКОНОМИКАЛЫҚ ПРОБЛЕМАЛАРЫ, МӘСЕЛЕЛЕРІ, ҰСЫНЫСТАР МЕН ОЛАРДЫ ШЕШУ ЖОЛДАРЫ.. 16

2.1 Өндірістік инфрақұрылымды дамытудағы мемлекеттің. 16

реттеушілік ролі 16

2.2 Қазақстанның аймақтарын дамыту және мемлекеттік реттеу. 22

ҚОРЫТЫНДЫ.. 27

ПАЙДАЛАНҒАН ӘДЕБИЕТТЕР ТІЗІМІ 29

І ҚАЗАҚСТАН XXI ҒАСЫР ҚАРСАҢЫНДА. ӘЛЕУМЕТТІК-ЭКОНОМИКАЛЫҚ БОЛЖАУ ЖӘНЕ ШАҒЫН БИЗНЕС ЭКОНОМИКАСЫНЫҢ ТҰТҚАСЫ

 1.1 Қазақстандағы экономикасы, әлеуметтік, саясат және интеграция 

... Республикамыздағы қоғамдың саяси ахуалдың әзірше (относительно) тұрақтануы тоқмейілдікке жол бермеуі керек. Жағдайды кешенді түрде талдау, саралау қажет. Қоғамдағы келеңсіз ахуалды туындататын ахуалдарды болжап, алдын ала сақтандыру, залалсыздандыру керек. Осының бәрімен шұғылданатын тұрақты «мониторингке» ие ірі орталықтың болғаны жөн.

Интеграциялық процестер. 1993 жылдың ортасында Н. Ә. Назарбаев Еуразия одағын (ЕАО) құру туралы ұсыныс жасағанды. Бұл ұсыныстың мәні ТМД мемлекеттерінің әрқайсысының әлеуметтік экономикалық ерекшеліктерін ескере отырып, интеграциялық процестерді біртіндеп жүзеге асыруға болады.

ЕАО қалыптасуының басты принщштерінің бірі — оған болашақ мүше елдердің түрлі жылдамдықпен кіруінде. Өйткені кеңестік кезеңнен кейінгі кеңестік елдерінің ортақ мүдделерінен басқа әрқайсысының алдында тұрған ұлттық-мемлекеттік міндеттері бар еді. Оларды дұрыс шеше алған жағдайда ғана тең құқықты интеграциялық процестердің қарым-қатынасын ориата алады.

Қазақстан Республикасының президентінің идеясы мақсат-мүдделік принципінің негізіне құрылған еді. Бұрынғы біртұтас кешенді шаруашылық қатынастарын қажетінше сақтай отырып және нарықтық қатынасты ескерген жаңа бастамамен даму қажеттілігінен туған.

Сонымен қатар осы идея әлемдік тәжірибеден алынды. Мысалы өркенниетті елдерде экономикалық гүлдену меп демократия мақсатында өркендеген елдер бір-бірімен қарым-қатынастарын күшейтіп, соның арқасында әлемдік бірлестік қоғамының тең құқықты және беделді мүшесі болып отыр. Әсіресе Германия, Люксембург (елдерінің қатысуымен) Белгия, Франция, Голландия, Люксембург елдерінің қатысуымен «Көмір мен болат» бірлестігін құрудан басталған Еуропалық ұйымның тәжірибесінің маңызы зор.

Интеграциялық процестердің даму нәтижесі Еуропалық бірлестікті дүниеге келтірді. Ал қазіргі кезде ол Еуропалық одаққа айналды. Еуропалық одақтың әрекеті құқықтық принципке негізделген.

Ереже мен әрекеттер одақты тұғызатын шарт-келісім және оларды толықтыратын акт негізінде жасалған. Оның заңдары мен бағдарламалары әр алуан сипатта, әр деңгейде жүргізілген кеңесулердің нақты нәтижесі. 

ІІ ҚАЗАҚСТАН РЕСПУБЛИКАСЫНЫҢ ЭКОНОМИКАЛЫҚ ПРОБЛЕМАЛАРЫ, МӘСЕЛЕЛЕРІ, ҰСЫНЫСТАР МЕН ОЛАРДЫ ШЕШУ ЖОЛДАРЫ

2.2 Қазақстанның аймақтарын дамыту және мемлекеттік реттеу

...  Өндіргіш күштердің сапалы есімі мәселесін қарастырғанда ғылыми-техникалық әлуеті мен әкімшілік-аумақтық таксондардың техногендік ерекшелігін айтып кету жөн. Сонда, мысалы, Қазақстанның орталық және оңтүстік аймақтарының ғылыми және ғылыми-техникалық әлуеті деңгейі тым жоғары, және оны солтүстік-шығыс және батыс аймақтардың үлес көрсеткіштерімен салыстыруға болмайды. Бұл соңғы парда өндіргіш күштердің тез арадағы сапалы өсімін ынталандыруды қажет еткенін көрсетеді.

Осындай жағдайларда қазіргі мемлекеттің аймақтық саясаты, тиісті қалалар мен аудандардың (яғни олардың қатарына облыстар да кіреді) тоқырап қалу қалпынан шығуын ескермесе, онда оны толықтай негізделген деп айту мүмкін емес. Мұнда біз аймақтық саясаттың тек қалыптасу негіздерін қарастырдық. Оның тәжірибелік іске асуы негізгі қағидалар мен механизмдердің басыңқылығынның ғылыми және аддын ала анықтамалығын талап етеді.

Аймақтық дамуды стратегиялық жоспарлаудың әдістемесі мен мәселелері Қазақстан — 2030" Президенттік стратегиясының шараларып жүзеге асыру жағдайында, жоғарыда айтып өткендей, стратегиялық жоспарлаудың релі ерекше көрінеді. Егер оның аймақтық аспектісін алып отырсақ, онда мұның құқықтық "қолдауы" Қазақстан Республикасы Ата заңының тиісті баптарынан (86, 87) көрінеді. Бірақ, бүгін сөз облыстар, аудандар мен қа-лаларды әлеуметтік-экономикалық дамыту жоспарларын әзірлеу мен бекіту мерзімдері жөнінде болып отыр. Ал, жергілікті жоспарлаудың әдістемесі мен негіздеу қағидаларын жоспарларды зерттеушілер мен құрастырушылар әлі де ескермейді. Керісінше, жергілікті әлеуметтік-шаруашылық ерекшеліктерін ескеретін, тиісті ғылыми зерттеулермен негізделмеген ірі ауқымды іспен айналысамыз. Сонда, мысалы, салалық пен аймақтық аспектісіндегі стратегиялық жоспарлауды іске асырудың объективті қажеттілігі туралы сөз, тек қазан айында шыққан (1997 ж.) Қазақстан Республикасы Президентінің Қазақстан халқына жолдауында ғана туындады. Осының негізінде министрліктер, ведомстволар мен облыстар басшыларына жаңа 1998 жылға дейін Агенттікпен құрастырылған "Әдістемелік ұсыныстарды" ескере отырып, ағымдағы және орта мерзімдік стратегиялық жоспарларды әзірлеуге бұйрық берілді. Бірақ осындай тапсырыстар тиісті жоспарларды әзірлеу мен іске асырудың ғылыми-әдістемелік құралдарынсыз берілген еді.

Қарастырылып отырған құралдарға алдымен ғылыми негізделген қағидалар жүйесі жатады. Олардың өзгеруі алдағы келе жатқан мерзімнің мақсатты мәселелер сипатымен байланысты. Бірақ мұнда жоспарлау объектісіндегі болашақтағы конструктуралық өзгерістерге тәуелсіз қағидаларды атап өту қажет /19/.

Ең алдымен кешендеу қағидасының рөлін айрықша атап көрсету тиіс. Берілген қағиданы пайдалану — бұл жоспарлы көрсеткіштерде аймақтардың меншік нысандары жүргізілген институционалдық өзгерістерге қарамастан бар әлеуметтік-шаруашылық "ағзасын" көрсету деген сөз. Осы қағиданы ескермеу аймақтардың әлеуметтік-экономикалық даму деңгейін салыстыру мен рейтинттік баға белгілеу жағдайында қиындықтарға әкелуі мүмкін. Кешенділік қағиданы сақтау: ...

ПАЙДАЛАНҒАН ӘДЕБИЕТТЕР ТІЗІМІ

1. Ашимбаев Т.А. Государственное регулирование перехода к рыночным отношением. // Известия HAH РК. Серия «Общественные науки» — Алма-Ата, 1993. №2.

2. Валовой Д. Кремлевский тупик и Назарбаев - М.: Молодая гвардия, 1993.

3. Владимирова Л.П. Прогнозирование и татрование в условиях рынка. - М. Дашков и К, 2000. ...