ЖОСПАР
1. Сыртқы экономикалық қызметтің және оның даму бағытының сипаттамасы. 3
2. Сыртқы экономикалық қызметті реттеудің нысандары мен әдістері..... 10
3. Валюта ресурстарын қалыптастыру және пайдалану............................. 16
4. Елдің төлем балансы................................................................................. 20
2. Сыртқы экономикалық қызметті реттеудің нысандары мен әдістері
... Тауардың кедендік қуны — кеден шекарасын кесіп өткен мезеттегі нақты төленген баға. Оған фактура-шотқа сәйкес тау-ардың бағасы, сондай-ақ фактура-шотқа кірмеген нақты шығыс-тар қосылады.
Импорттық кеден баждарының жүйесі үлттық өндірісті шетелдік өнім экспансиясынан қорғайды: отандық тауарлармен бәсекелесетін тауарларға жоғары импорттық баждар,жоқ немесе ел ішінде жеткіліксіз көлемде өндірілетін тауарларға төмен баж-дар салынады. Бүл қағидат бір мезгілде мемлекеттік бюджеттің кіріс бөлігін толтыру жөніндегі мемлекеттің фискалдық мүдделерін қамтамасыз етеді.
Қазақстанның кеден шекарасы арқылы тауарлар алып өткен кезде жөне оның кеден заңнамасында белгіленген басқа да жағ-дайларда кеден баждарынан басқа кеден төлемдерінің мынадай түрлері төленеді:
- кеден ресімдеуі үшін кеден алымы;
- тауарларды сақтау үшін кеден алымы;
- кедендік ілесіп алып жүру үшін кеден алымы;
- Қазақстан Республикасы кеден органдарының лицензия беру алымы;
- кеден ресімдеуі жөніндегі маманның біліктілік аттестатын беру алымы;
- алдын ала шешім үшін төлемдер және т.б.
Қаржы министрлігі мен оның Кедендік бақылау комитеті кеден төлемдерін алудың тәртібін анықтайды, ал оның органда-ры кедендік мағлүмдамаға сейкес тауарларды кедендік бақы-лауға үсынған кезде төлемдерді төлеуді тексереді.
ТМД мемлекетінде өнім жекізілімі үшін кеден баждарын төлеу қолданыстағы заңнамаға және осы елдермен жасасқан үкіметаралық келісімдерге сөйкес жүзеге асырылады.
4. Елдің төлем балансы
... Төлем балансының ерекшелігі сол, онда босалқы қорлар мен қорланымдар емес, қаражаттардың агыны, олардың кезең ішіндегі өзгерісі қамтып көрсетіледі. Түрлі валюталарға атауланылған опе-рацияларды, соманы аударуды қүндық бағалау бірыңғай валю-таға келтіріледі (Қазақстанда — АҚШ долларында). Экономика-лық қүндылықтармен жасалатын операцияларды тіркеу, оларды жасау, трансформациялау, айырбастау, аудару немесе өтеу, меншік иесінің (резиденттің немесе бейрезиденттің) аусымы мезетінде жүргізіледі.
Операциялар қосарлы жазба жүйесі бойынша - дебет жөне кредит бойынша екі мөлшер тендігімен, бірақ қарама-қарсылық белгілермен қамтып көрсетіледі. Кредит жазбаларының сомасы дебет сомасына тең болуы тиіс, ал таза баланс нөлге тең болады. Бүл орайда ағымдағы операциялардың шотындағы оң сальдо (кре-дит жазбаларының асып түсуі) тауарлар мен қызметтерді көрсетудің экспортын, табыстар мен трансферттердің түсуін білдіреді; теріс сальдо (дебет жазбаларының асып түсуі) тауар-лар мен қызметтер көрсетудің импортын, табыстар мен трансферттерді төлеуді білдіреді. Күрделі шотта оң мөлшер бей-резиденттер алдында міндеттемелердің өсуін және резиденттер тарапынан бейрезиденттер талаптарды қысқартуды сипаттайды; теріс мөлшер бейрезиденттер алдында елдің міндеттемелерінің қысқаруын және резиденттер тарапынан бейрезиденттерге та-лаптың өсуін білдіреді. ...
