Мазмұны
КІРІСПЕ
1.1. Алаңның ( ауданның ) физикалық, географиялық,
экономикалық жағдайлары ....................................................................................
1.2. Алаңның геологиялық, геофизикалық зерттелу тарихы ..............................
1.3. Литологиялық, стратиграфиялық қима .........................................................
1.4. Тектоника ..........................................................................................................
1.5. Мұнай – газ белгілері мен барлығын және кен орындарын
ашудың болашағы ....................................................................................................
1.6. Жер асты суларының сипаттамасы ..................................................................
1.7. Мұнай және газ қорларын есептеу ..................................................................
1.8. Жобалау, іздестіру жұмыстарының әдістері мен көлемі ..............................
1.8.1. Іздестіру жұмыстарының мақсаты мен міндеттері ....................................
1.8.2. Іздестіру ұңғыларын орналастыру жүйесі ..................................................
ҚОРЫТЫНДЫ
ӘДЕБИЕТТЕР ТІЗІМІ
КІРІСПЕ
Тұрлан гефизикалық экспедициясы Каспиймаңы ойпатының шығыс енеумаңы бөлігінде, әсірес Ақтөбе – Астрахан күмбезінің іргетасында1987 жылдан бастап сейсмобарлау жұмыстарын МОГТ жүргізген. Алдымен сейсмикалық зерттеулер тербелісті жарылыс көзін пайдалану арқылы тудырған, кейін сонымен қатар жармайтын құрылғы СВ – 5150 – ді пайдаланған. Берілген есеп беру сейсмикалық материялдардың көмегімен құралған. Онда сейсмикалық толқындарды жаратын және жармайтын әдістермен тудырған.
" 1986 – 1990 жж. және 2000 жылға дейінгі кезеңде ССР – дің негізгі бағытта экономикалық және әлеуметтік дамуында" елдің жаңа ірі мұнайшығару кешенінің біріктілуі алдын ала ескеріледі, өзінің мағынасы бойынша тең Батыс – Сібір, ашық базада Каспиймаңы ойпатының аймағында Астрахан, Тенгиз, Қарашығанақ және Жаңажол кенорындарында. Осылармен байланысты Каспиймаңы ойпаңыңда геологобарлау жұмыстарының көлемінің елеулі өсуі алдын ала қарастырылады.
Cоңғы болжамды бағаларға сәйкес бұл ауданның жоғарғы болашағы бар мұнайгаздылығы Қарашығанақ, Жаңажол, Кеңкияқ, Урихтау және т.б. аудандарында мұнай және газ кенорындарының ашылуымен тұжырымдалатын, боррты аймақтардың тұзасты түзілімдерімен байланысты.
Көмірсутектердің негізгі қорларымен келтірілген карбонатты түзілімдер бірінші ретті объектілер ретінде қарастырылады.
Бактыкарын партиясы 8/85 – 88 Турлан геофизикалық экспедициясымен МОГТ және ОГИ МПВ сейсмобарлау жұмыстары орындаған, ауданның карбонатты түзілімінің кеңінен дамуы Темір кенорнының фундаменті болып табылады.
1.2. Алаңның геологиялық, геофизикалық зерттелу тарихы
Ауданның геологиялық құрылымын зерттеуді шектес қабаттарды ( Кенкияк, Арансай, Мортық, Жанажол ) әртүрлі жылдары әртүрлі өндірістік мекемелер және ғылыми – зерттеу институттары айналысты.
60 - жылдарға дейін геолого – геофизикалық зерттеулерді негізінен аймақтық сипатта жүргізілді. Жоспарлы зеттеулер 60 – жылдары Кенкияк кенорнында тұзасты түзілімдерінде өндірістік мұнай тасқыны алынғаннан кейін басталды.
70 – жылдар аяғында, тұзасты түзілімді Кенкияк және Жанажол кенорындары ашылғаннан кейін негізгі перспективті мұнайгаздылар палеозойлық карбонатты түзілімдермен байланысты және геолого – геофизикалық зерттеулер приобретают мақсатты сипаттар.
Ауданды сейсмикалық әдістермен зерттеу тарихы 1959 жылдан басталды.
Бірінші кезеңде, шамамен 1968 жылға дейін сейсмобарлау жұмыстарының негізгі тапсырмасы шөгінді таужыныстарының тұзүсті кешендерін және тұз құрылысын зерттеу болып табылған. Ол кезде тұзасты кешендер түзілімін зерттеу сейсмобарлау аппараттарының және зерттеу әдістерінің жетіспеушілігінен шешілмеді.
Сейсмобарлау зерттеу әдістерінің және техникасының дамуымен негізгі сұрақ тұзасты түзілімдерінің құрылымдық жоспарын зерттеу болып табылады. 1968 жылдан бастап АГЭ АН Каз ССР мен бірге Кенкияк құрылымының ауданында тұзүсті түзілімдерінде шағылысу горизонттарын белгілеу әдістерін бұрғылау мақсатымен тәжірибелі - әдістік сейсмикалық зерттулер жүргізілді. Нәтижесінде Кенкияқ – Мортық ауданында тұзүсті түзілімдерінде тіректі горизонттарды зерттеуге болатын, ұңғыма және аспабтарды топтап қолдану мен жұмыс әдісі өндірілді.
Үшінші, сапалы жаңа кезең МОВ сейсмобарлауының дамуы бірнеше рет профильдеу әдісін қолданумен және кейінгі ОГТ әдісімен сейсмостанцияларды қосындылаумен басталды. Сосын 1974 жылдан бастап сейсмикалық зерттеулер тек ОГТ әдісімен жүргізілетін болды, 1979 жылдан Тұрлан геофизикалық экспедициясына карбонатты түзілімдерді картаға түсіру үшін ОГТ және КМПВ әдістерінің кешендері қолданылады.
Ең жақсы ОГТ далалы әдісін іздеу жұмыстың барлық уақытында жүргізілді. Әртүрлі бақылау жүйелерінің түрлері сыналды: орталық, қанатты, жоғалған, қисық профильдеу жүйелері. Қолайлы қабылдау шарттары және тербелістерді қоздыру бойынша үлкен жұмыс көлемі жүргізілді. Алдыңғы жылдардағы далалық әдістердің анализінің нәтижесі бойынша келесі тұжырымдарды жасауға болады:
1. Ең қолайлысы болып Кенкияқ ауданында қолданған Хmax = 2375 м
мен орталық бақылау жүйесі белгіленді. Бұл жүйе, 96 каналда спаренной сейсмостанцияда жұмыс өндірісінде, 24 - тен кем емес қысқаша бақылаулармен алдағы жұмыстар үшін кепілдеме беруі мүмкін.
2. МОГТ қисық профльдері бойынша бақылау жүйесі күрделі
сейсмогеологиялық шарттарда жеткіліксіз тиімділік көрсетті. Сондықтан өндірістік жұмыстар үшін кепілдеуге болмайды.
3. Тербелістерді қабылдау үшін 100м базада СП орналасқан 25 – 30
сызықтан тұратын топ болуы мүмкін.
4. Қоздыру тербелістері үшін 6 – 8 м терңдікпен ұсақ ұңғыма топтары
кепілдеме беруі мүмкін. Беттік шарттарына тәуелді ( құмның немесе саздың ) 20x100 м базада орналасқан 12 – 30 ұңғымадан тұратын сызықты – аумақты топты қолдануы мүмкін. Аумақты ұңғымалар топтарын сынамалау тәжірибелі тәртіпте көлденең Ду базасының 20 м – ден өсуі қосымша кедергілердің пайда болуына әкеліп соғатынын көрсетеді.
5. Сынамалаудың нәтижесінде тәжірибелі тәртіпте дескретно –
үзіліссіз ЛДШ тобымен қоздыру көзінің сапасы, олардың қолданылуы берілген шарттарда тиімсіз қондырылды.
Геофизикалық зерттеулер Каспиймаңы ойпатының шығыс бөлігінде мұнай мен газ кенорындарын іздеу мақсатында геофизикалық іздеу, барлау жұмыстары 1930 ж басынан жүргізіліп келеді. Алғашқы
