Жоспар
Кіріспе 3
I тарау 5
1.1 Дене тәрбиесі мәселелері 5
1.2. Қазақтың ұлттық қозғалмалы ойындары мәселесі 7
II тарау 10
2.1. Дене тәрбиесіндегіқозғалмалы ойындардың маңызы 10
2.2. Бастауыш сынып оқушыларыныңқимыл-қозғалысын ұйымдастыру 11
2.3. Қозғалмалы ойын алдындағы гимнастиканы ұйымдастыру ерекшеліктері 13
Практикалық бөлім 15
Қосымша 23
Әдебиеттер тізімі 26
Кіріспе
Зерттеу жұмысының тақырыбы: Бастауыш сыныптарда дене шынықтыру сабақтарында қимыл-қозғалыс ойындарын қолдану.
Зерттеу жұмысының өзектілігі: Бастауыш сыныптардағы дене тәрбиесі сабағында қозғалмалы ойындардың қолданылуы.
Зерттеу жұмысының мақсаты: Бастауыш сынып оқушыларының мақсатты түрде дене тәрбиесін ұйымдастырып, дене дамуындағы қозғалғыштық қабілеттердің оңтайлы іске асырылуын зерделеу. Дене тэрбиесінің мақсаты, денсаулығы мықты, рухы сергек, Отанын корғауға және ұзак уакыт шығармашылық енбекке жарамды адамды қалыптастыру болып табылады. Қазақстан Республикасыныңн Президенті Нұрсұлтан Әбішұлы Назарбаевтың «Қазақстан 2030» бағдарламасында: «Біздің ұрпақтың бүгінгі кезеңінің міндеттерінен өзге келер ұрпактар алдында орасан зор жауапкершілк жүгін арқалайтынымыздығы, сонымен бірге жастар алдындағы жауапкершілікті күнде есте ұстауға тиіс екеніміз» туралы айтылған. Бұдан егемен елімізде жас ұрпактың дене тэрбиесіне айрықша көңіл бөлініп отырғандығын көрсетеді. Ол тусінікті. Келешекте Азия барысына айналатын және де елелі 50 мемлекеттің қатарына қосылуына ат салысып еліміздің іргесін нығайтатын да казіргі жас ұрпақ.
Осы жас ұрпақты дене жетілдіруінің бастауыш сынып дене тәрбиесі сабағындағы жеңіл атлетика, гимнастика, жүзу бөлігінде, қимылды ойындар ерекше орынды алады. Себебі адам өмірге келген күннен бастап үнемі қимыл- қозғалыстар жасау арқылы өсіп жетіледі.
Зерттеу жұмысының міндеттері:
- Дене тәрбиесі мәселелеріне шолу;
- Қазақтың ұлттық қозғалмалы ойындарының мәнін көрсету;
- Дене тәрбиесіндегі қозғалмалы ойындардың маңызын анықтау;
- Балалардың қимыл-қозғалыстарын қалыптастыру жолдарын көрсету;
- Қозғалмалы ойындар алдындағы гимнастиканы ұйымдастыру ерекшеліктерін анықтау;
- Балалардың қимыл-қозғалыстарын қалыптастыру жолдарын көрсету;
- Қозғалмалы ойындар алдындағы гимнастиканы ұйымдастыру ерекшеліктерін анықтау.
Зерттеу объектісі: Бастауыш сыныптағы дене тәрбиесі
Зерттеу заты: Дене тәрбиесіндегі қозғалмалы ойындар
Ғылыми болжам: Бастауыш сынып оқушыларының дене шынықтыруда және физиологиялық тәрбиелеуде қозғалмалы ойындардың мәні зор.
Әдіс-тәсілдер: Психодиагоностикалық, жаттығулар, дене тәрбиесіндегі әр түрлі ойын түрлерін қолдану
Зерттеу базасы: 3 сынып, Қарағаш орта мектебі
Зерттеу жаңалығы:
Баланың физиологиялық дамуында ұлттық қозғалмалыойындардың алатын орны зор.
Қозғалмалы ойындар бастауыш сыныптағы баланың дамуына үлкен роль атқарады.
Дене тәрбиесі оқытушыларына әдістемелік материал ретінде ұсынуға болады.
Практикалық бөлім
Қазақтың ұлттық ойындарын спорт түрлерінде қолданғанда дене тәрбиесіне тигізетін әсерлері.
Көптеген ауылдық мектептерде дене тәрбиесі сабағын арнайы мамандығы жоқ мұғалімдер жүргізетіндіктен, оқушылар жеткілікті білім мен дағдыны қажетінше меңгере алмайды. Осыған байланысты біз мұғалімнің арнайы дайындығын, оқушылардың дене жетілу, дене дайындық және даму деңгейлерін тексердім. Қарағаш орта мектебінің бастауыш сынып оқушыларын эксперимент тобы деп алдым. Оқушылардың жас мөлшері 9-10 жас. Эксперимент бір айга созылды. Зерттеу жұмысы келесі әдістерге сүйене отырып жүргізілді, ғылыми-әдістемелік тұрғыдан оқулықтарды талдау, педагогикалық бақылау, сауалнама жургізу, математикалық және логикалық талдау, тұжырымдау әдістері қолданылды.
Барлық сабақтар мектеп алаңында ашық ауада өткізіледі. Тәжірибеде климат жағдайы ескеріледі. Жаттығулар оқушылар ағзасының функциялық кызметіне жақсы ықпал жасауына жағдай жасалды. Ұсынылған қозғалыс түрлерінде жүрек-қан тамыр және тыныс алу жүйелерінің реакциясы тексерілді. Тамыр соғу жиілігінің бастапқы деректері тыныштық кезде бұл топта да елеулі өзгеріс байқалмады. Бірақ, оқу жылының соңында экспериментті сыныпта функциялық сынама деректері бойынша тамыр соғу жиілігінің ұлғайғаны және неғұрлым орнына тез келетіні анықталды. Бастауыш сынып оқушыларының дене даму деңгейі және 4-тоқсанда келесі көрсеткіштер анықталды: дене ұзындығы, салмақ, өкпенің тіршілік сыйымдылығы және аяқ-қол динамометриясы. Нәтижесінде барлық көрсеткіштер бойынша эксперимент 4 сынып оқушыларының дене даму деңгейі бақылау сыныптарына қарағанда едәуір жоғары екенін көрсетті.
Әдебиеттер тізімі
1. Ботағариев Т. «Дене:тәрбиесі мәселелері). Қазақстан мектебі №9 2004 ж. 45-47 бб.
2. Тәнекеев М. «Дене тәрбиесінде ұлттық ойындардың қолданысы». Бастауыш мектеп №3 2003ж. 17-21 бб.
3. Балғымбаев М. «Казахские национальные виды спорта и игры» Алматы 1957 ж. 143-147 бб.
4. Бүркітбаев Ә. «Спортың ұлттық түрлері және оның тәрбиелік мәні» Алматы, Қайнар, 1985 ж. 198-218 бб.
5. Быкова А. «Физическое воспитание в начальных классах» Ташкент, 1989 ж. 361-421 бб.
