МАЗМҰНЫ
Кіріспе........ 3
1. БӨЛІМ ТҰРҒЫНДАРДЫ ЖҰМЫСПЕН ҚАМТУ ТЕОРИЯСЫ........ 5
1.1 Жұмыспен қамтудың бұрынғы және қазіргі теориясы........ 5
1.2 Жұмыссыздықтың түрлері мен себептері......... 6
1.3 Еңбек нарығы және тұрғындарды жұмыспен қамтудың мемлекттің саясаты........ 7
2. БӨЛІМ. ЖҰМЫССЫЗДЫҚТЫҢ ӘЛЕУМЕТТІК ЗАРДАПТАРЫ........ 9
2.1.Жұмыссыздық деңгейін бағалау........ 9
2.2 Кедейшілік пен жұмыссыздық себептері........ 10
3. БӨЛІМ. ЖҰМЫССЫЗДАРДЫ ЖҰМЫСПЕН ҚАМТУ САЯСАТЫ........ 13
3.1 Жұмыссыздықты жою........ 13
3.2 Жұмыссыздарды жұмысқа орналастыру шаралары........ 14
Қорытынды........ 18
Пайдаланылған әдебиеттер тізімі........ 20
Кіріспе
Жұмыс бастылық ұғымымен еңбекке жарамды халықтың жұмыспен қамтылғаны түсіндіріледі. Ал есейген еңбекке экономикадағы жалпы ресурстарының істейтіндердің тұтас санымен қатынасы жұмыссыздық коэффицентін құрайды.
Кейбір кезде барлық жұмысқа қабілетті халық бос болмауы табиғи құбылыс. Оған объекетивті себептер бар: біріншіден, адамдардың бір орыннын екінші орынға көшіп отыруы, бір қызмет орнынан екіншіге ауысуы, тиімді жұмыс іздеуі және оны күтуі және т.б.
Осы себептен жұмысы жоқ адамдар фрикуциондық жұмыссыздықты құрайды.
1. БӨЛІМ ТҰРҒЫНДАРДЫ ЖҰМЫСПЕН ҚАМТУ ТЕОРИЯСЫ
1.1 Жұмыспен қамтудың бұрынғы және қазіргі теориясы
Жұмыссыздықтың – экономикалық теорияның бұрынғы және қазіргі тарихындағы ең өткір мәселенің бірі. Жұмыссыздықты әртүрлі мектеп өкілдері әртүрлі түсіндіреді. Мысалы, мультизияндық теория жұмыссыздықтың пайда болуын тұрғындардың тым артып кетуімен түсіндіреді.кейнстік теория бұл құбылысты рыноктық сұраныстың жетіспегендігімен түсіндіреді, ...
1.2 Жұмыссыздықтың түрлері мен себептері
Жұмыссыздықтың мынандай түрлері бар:
Жасырын жұмыссыздық - өндірісте және мемлекетік аппаратта артық жұмысшылардың қолданылуы. Қазіргі байланыста олардың жұмыстарын өз күшімен атқаруға болады.
Фрикциондық жұмыссыздық – адамдар бір жұмыстан басқа жұмысқа, бір жерден басқа жерге жұмыс іздеумен ауысуын айтады.
Маусымдық жұмыссыздық – жұмыс күшінің тек маусымдық кезеңде жұмыс жасауы; бұл кейбір ауыл шаруашылығы өндірісі саласында кездеседі, әсіресе қайта өңдеу өнеркәсібінде т.б.
1.3 Еңбек нарығы және тұрғындарды жұмыспен қамтудың мемлекттің саясаты
Еңбек нарығы – бұл нарықтың ерекше түрі, онда жұмыс күші тауарын сату және сатып алу жүзеге асады. Осы жерде оның құны мен жалдану жағдайы бағаланады. Еңбек нарығы экономика жағдайын көрсетудің айнасы, тұрғындарды жұмыспен қамту көлемі мен динамикасын, жұмыссыздықтың сала – бойынша, кәсіби – биліктілік, демографиялық және басқа да көрсеткіштерінің құрылымын байқатады.
2. БӨЛІМ. ЖҰМЫССЫЗДЫҚТЫҢ ӘЛЕУМЕТТІК ЗАРДАПТАРЫ
2.1. Жұмыссыздық деңгейін бағалау
Қазақстанның нарыққа көшуі жұмыс істеуге қабілетті адамдардың жұмыспен қамтылуын төмендетіп жіберді. Жұмыссыздық көбейіп кетті. Жұмыс күшінің көлеңкелі нарығы дамыды.
Қазақстанда қатарына жұмыс істеуге қабілетті жастағы оқушылар, өндірістен қол үзіп оқып жүргендер, экономикалық қызметпен айналыспайтын және оқымайтын жұмыс істеуге қабілетті тұрғындар, жұмыс істемейтін көп балалы аналар, үй шаруасындағы әй елдер және басқа да жұмыс істемейтін адамдар енетін жұмыссыздардың үлесі 2002 жылдың басында халықтың 13.5%, ал жекелеген аймақтар бойынша 15% және одан да көп пайызды құрайды.
2.2 Кедейшілік пен жұмыссыздық себептері
Қазақстанда нарық реформалары кезеңінде жұмыс істеуге қабілееті халықтың экономикалық белсенділігі едәуір қысқарып кетті. 1991 жылдан бастап халықтың табысы азйып, кедейлігі артты. Осы уақытта, статистикалық деректерге қарағанда, ең ауқатты және ең кедей азаматтардың ақшалай кірістерінің арасындағы алшақтық 4 еседен 11 есеге дейін өсіп кетті. Сонымен бірге, кірістерді екінші рет және одан кейін қайта бөлуді, қайырымдылық көмегін және есепке алынбайтын кірістер көздерін статистика есепке алмайды.
3. БӨЛІМ. ЖҰМЫССЫЗДАРДЫ ЖҰМЫСПЕН ҚАМТУ САЯСАТЫ
3.1 Жұмыссыздықты жою
Президентің «Қазақстан - 2030» жолдауында анықталған, қазіргі кезеңдегі республика дамуының негізгі басымдықтарының бірі кедейлікпен және жұмыссыздықпен күрес болып табылады.
Қазіргі кезде экономиканың нақтылы секторында жұмыссыздықпен күресу мәселесі жұмыс орындарын құрумен, жұмыспен қамтудың белсенді саясатын жүргізумен жұмыссыздықпен қорғаумен біртұтас түрде қаралуға тиісті.
3.2 Жұмыссыздарды жұмысқа орналастыру шаралары
Елбасы барлық деңгейдегі әкімшіліктерге берген он бір міндеттіңбіреуі кедейшілікпен, жұмыссыздықпен күрес болып табылады.
Республика Президентінің осы саладағы тапсырмаларын жүзеге асыру, сайып келгенде әрбір аудан және ауыл әкімдерінің өз қол астындағы халқының аз қамтылған бөлігін материалдық жағынан қолдау үшін барлық шаралар мен көмектерді ұйымдастыру жұмыстарын қолға алуларына тура келді.
Қорытынды
Мемлекеттің міндеті – жұмыссыздықтың іс жүзіндегі деңгейінің табиғи деңгейден асып кетпеуін бақылау болып табылады.
Қазіргі заманғы жұмыссыздықтың сипатына бірнеше факторлар ықпал етеді:
Ғылыми-техникалық прогресс;
Экономикадағы құрылымдық және аймақтық ілгері басушылық;
Сыртқы экономикалық бәсекелестіктің күрт күшеюі.
Пайдаланылған әдебиеттер тізімі
13. Ағымбаев А.Н. Ответственность должностных лиц за служебные преступления. Алматы. Жеті жарғы, 1997. -126 с.
14. Гереев В.И. Налоговое право. М., 1995. – 210 с.
15. Зейнельгабдин А.Б., Ильясов К.К., Ермекбаева Б.Ж. Налоги и налогообложение. Алматы, 2004. – 360 с.
